درک تغییرات رشد و پیشرفت کودکان بخش مهمی از وظایف والدین است. همانطور که نوزادان و کودکان در یک سری مراحل رشد پیشرفت میکنند، ممکن است با چالشهای فیزیکی یا عاطفی مشترکی مواجه شوند. متخصصان اطفال در CHOC مجموعهای از راهنماها را براساس سن و مرحله ایجاد کردهاند، بنابراین شما میتوانید بهتر درک کنید که به فرزندتان چه میگذرد و هر مشکلی را در این راه پیدا کنید.
درک رشد و تکامل کودکان
رشد و تکامل نه تنها شامل تغییرات فیزیکی است که از دوران نوزادی تا نوجوانی رخ میدهد، بلکه برخی از تغییرات در احساسات، شخصیت، رفتار، تفکر و گفتار کودکان را با شروع درک و تعامل با دنیای اطراف خود ایجاد میکند. مهارتهایی مانند برداشتن اولین قدم یا لبخند زدن برای اولین بار، نقاط عطف رشد نامیده میشوند.
مهارتها و نقاط عطف رشد کودکان
کودکان در نحوه بازی، یادگیری، صحبت، عمل و حرکت به نقاط عطفی میرسند. هر کودکی با سرعت خاص خود رشد میکند، اما این نقاط عطف به شما یک ایده کلی از تغییراتی را که باید با رشد فرزندتان انتظار داشته باشید، نشان میدهد.
نقاط عطف رشد را میتوان با موارد زیر طبقه بندی کرد:
- گفتار و زبان
- مهارت لباس پوشیدن
- مهارتهای حرکتی ظریف و بینایی
- مهارتهای نظافت
اندازه گیری رشد فیزیکی کودک
نمودارهای رشد
کودکان با سرعت خودشان رشد میکنند. طیف گستردهای از اشکال و اندازههای سالم در میان کودکان وجود دارد. ژنتیک، جنسیت، تغذیه، فعالیت بدنی، مشکلات سلامتی، محیط و هورمونها همگی در قد و وزن کودک نقش دارند و بسیاری از این موارد میتوانند از خانوادهای به خانواده دیگر متفاوت باشند. پزشکان نمودارهای رشد را همراه با سلامت کلی، محیط و زمینه ژنتیکی کودک در نظر میگیرند. پزشک کودک شما ممکن است موارد زیر را نیز در نظر بگیرد:
- آیا کودک با سایر نقاط عطف رشد روبرو میشود؟
- آیا علائم دیگری وجود دارد که نشان دهد کودک سالم نیست؟
- قد و وزن والدین و خواهر و برادر کودک چقدر است؟
- آیا کودک نارس به دنیا آمد؟
- آیا بلوغ کودک زودتر از حد متوسط شروع شده یا دیرتر
- آیا همه بچهها بر روی یک نمودار رشد اندازهگیری میشوند؟خیر.
دختران و پسران در نمودارهای رشد متفاوتی اندازهگیری میشوند، زیرا آنها در الگوهای مختلف و با نرخهای متفاوت رشد میکنند. یک مجموعه نمودار برای نوزادان از بدو تولد تا ۳۶ ماهگی استفاده میشود. مجموعه دیگری برای کودکان و نوجوانان ۲ تا ۲۰ ساله استفاده میشود. همچنین، نمودارهای رشد ویژه را میتوان برای کودکان مبتلا به بیماریهای خاص مانند سندرم داون یا کسانی که زود به دنیا آمدهاند استفاده کرد.
چه چیزی میتواند نشانه اختلال در رشد کودک باشد؟
توجه به نمودارهای رشد ممکن است به شما یا پزشک کمک کند تا مشکلات رشد بالقوه را تشخیص دهید. برخی از الگوهایی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:
وقتی صدک وزن یا قد کودک از الگوی پیروی شده تغییر میکند. به عنوان مثال: اگر قد و وزن هر دو تا ۵ سالگی روی خط صدک ۶۰ قرار داشته باشند، و سپس قد در ۶ سالگی به صدک ۳۰ کاهش یابد، ممکن است نشان دهنده یک مشکل رشد باشد زیرا رشد کودک از الگوی خود پیروی نمیکند. البته تغییر صدک همیشه به معنای وجود مشکل نیست. بسیاری از بچهها ممکن است در برخی از مراحل رشد تغییراتی در صدکهای رشد نشان دهند، باید توجه کرد که نرخ رشد از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. این امر به ویژه در دوران نوزادی و بلوغ رایج است.
اگر پیشرفت قد کودک با آنچه در محاسبه میانگین قد والدین او انتظار میرود بسیار متفاوت باشد.
اگر شاخص توده بدنی به طور غیرطبیعی کم یا زیاد باشد (BMI <5% یا >85%).
نمودارهای رشد ابزار مفیدی هستند، اما مهم است که بدانید این نمودارها تصویر کاملی از رشد یا سلامت کلی کودک شما ارائه نمیدهند. اگر در مورد رشد فرزندتان – یا نمودارهای رشد – سؤال یا نگرانی دارید، با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید.
بدون دیدگاه